Ocena zawartości związków biologicznie czynnych w barwinku różowym (Catharanthus roseus (L.) G. Don) rozmnażanym generatywnie oraz w kulturach in vitro
| dc.contributor.author | Wilas, Janusz Adam | |
| dc.contributor.author | Grzeszczuk, Monika promotor | |
| dc.contributor.organization | Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa | pl_PL |
| dc.contributor.organization | Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa | pl_Pl |
| dc.date.accessioned | 2022-03-17T13:14:06Z | |
| dc.date.available | 2022-03-17T13:14:06Z | |
| dc.date.issued | 2017 | |
| dc.description.abstract | Doświadczenia polowe realizowane były w latach 2012-2015 na poletkach doświadczalnych Katedry Ogrodnictwa, a doświadczenia w kulturach in vitro były założone i przeprowadzone w Katedrze Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, na Wydziale Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Analizy laboratoryjne, stanowiące kontynuację tych doświadczeń, wykonane zostały w laboratorium Katedry Ogrodnictwa ZUT w Szczecinie. Badania zawartości alkaloidów przeprowadzone były w Zakładzie Chemii Organicznej Instytutu Chemii i Podstaw Ochrony Środowiska ZUT w Szczecinie. Celem określenia wpływu cytokinin i auksyn oraz składu pożywki MS na wzrost i ukorzenianie barwinka różowego założono szereg doświadczeń w kulturach in vitro. W pierwszym doświadczeniu, najkorzystniejsza na wzrost barwinka różowego, w kulturach in vitro była pożywka MS z dodatkiem 2 mg∙dm-3 kinetyny. W kolejnym doświadczeniu określono wpływ łącznego stosowania cytokinin i auksyn na wzrost barwinka różowego w kulturach in vitro. Najodpowiedniejszą pożywką MS wzbogaconą o auksyny i cytokininy dla wzrostu barwinka różowego w warunkach in vitro okazała się pożywka MS z dodatkiem 2 mg∙dm-3 KIN i 1 mg∙dm-3 IBA. Po zakończeniu doświadczeń przeprowadzono pomiary biometryczne obejmujące: wysokość roślin, liczbę pędów, liczbę liści oraz masę roślin. Na ukorzenianie barwinka różowego najlepszy wpływ miała pożywka MS wzbogacona o 0,2 mg∙dm-3 NAA. W zależności od składu mineralnego pożywki oraz dodatku auksyn najlepszą na etapie ukorzeniania roślin barwinka różowego okazała się pożywka ½ MS 0,2 mg∙dm-3 NAA. Po zakończeniu doświadczeń wykonano pomiary biometryczne, które objęły: wysokość roślin, liczbę pędów, liczbę liści oraz masę rośliny. Sposób rozmnażania roślin barwinka różowego miał istotny wpływ na wielkość i jakość uzyskanego plonu. Większym plonem zarówno świeżego jak i powietrznie suchego ziela, charakteryzowały się rośliny rozmnażane wegetatywnie w kulturach in vitro. Analiza składu chemicznego części użytkowych roślin barwinka różowego miała na celu porównanie ich jakości, w tym wartości biologicznej, w zależności od sposobu rozmnażania. Badania laboratoryjne objęły ocenę suchej masy, zawartości: popiołu całkowitego, błonnika surowego, cukrów rozpuszczalnych ogółem, cukrów redukujących, sacharozy, chlorofili ogółem, a i b, karotenoidów ogółem, kwasu L-askorbinowego, polifenoli ogółem, flawonoidów ogółem, aktywności antyoksydacyjnej oraz kwasowości ogólnej. Rośliny rozmnażane w kulturach in vitro charakteryzowały się istotnie większą suchą masą, zawartością: popiołu całkowitego, błonnika surowego, cukrów ogółem, sacharozy, chlorofili ogółem, a i b, polifenoli ogółem, flawonoidów ogółem oraz istotnie większą aktywnością antyoksydacyjną, w porównaniu z roślinami rozmnażanymi generatywnie, które wyróżniały się jedynie istotnie większą zawartością cukrów redukujących. Spośród porównywanych w doświadczeniu części użytkowych barwinka różowego, kwiaty charakteryzowały się istotnie większą zawartością cukrów ogółem i redukujących, polifenoli ogółem i flawonoidów ogółem, liście - sucha masą, zawartością chlorofili ogółem, a i b, karotenoidów ogółem, kwasu L-askorbinowego oraz aktywnością antyoksydacyjną, pędy - błonnika surowego i sacharozy, a ziele - popiołu całkowitego. Rośliny rozmnażane w kulturach in vitro charakteryzowały się większą zawartością fosforu, potasu, magnezu, sodu, miedzi, manganu i żelaza, natomiast rośliny rozmnażane generatywnie zawierały więcej azotu, wapnia, cynku oraz metali ciężkich (kadmu i ołowiu). W doświadczeniu wykazano także różnice w zawartości makro-, mikroskładników i metali ciężkich w poszczególnych częściach użytkowych roślin. Znacznie większą zawartością fosforu charakteryzowały się kwiaty, wapnia i żelaza - liście, potasu, sodu, miedzi i cynku - pędy, niklu i manganu - ziele, a magnezu, kadmu i ołowiu - korzenie roślin barwinka różowego. W przeprowadzonym doświadczeniu określono również zawartość alkaloidów, która była zróżnicowana w zależności od rodzaju części użytkowej roślin barwinka różowego. Łącznie oznaczono 16 różnych alkaloidów. Spośród alkaloidów oznaczonych w roślinach barwinka różowego istotnie największą zawartością wyróżniały się: ajmalicyna (kwiaty i korzenie), tetrahydroalstonina (pędy i korzenie) oraz windolina (liście i ziele). Rośliny rozmnażane w kulturach in vitro, charakteryzowały się istotnie większą zawartością ajmalicyny w korzeniach, tetrahydroalstoniny w pędach oraz windorozyny w liściach, kwiatach i zielu, natomiast rośliny rozmnażane generatywnie - istotnie większą zawartością ajmalicyny w kwiatach, tetrahydroalstoniny w korzeniach oraz windoliny w liściach i zielu roślin barwinka różowego. Wyłącznie w przypadku ziela i korzeni roślin barwinka różowego sposób rozmnażania roślin miał istotny wpływ na zawartość alkaloidów - rośliny rozmnażane wegetatywnie charakteryzowały się istotnie większą zawartością alkaloidów, w porównaniu z rozmnażanymi generatywnie. | pl_PL |
| dc.identifier.citation | Wilas, J. A. (2017). Ocena zawartości związków biologicznie czynnych w barwinku różowym (Catharanthus roseus (L.) G. Don) rozmnażanym generatywnie oraz w kulturach in vitro. Szczecin, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, 111 s. (Niepublikowana praca doktorska) https://hdl.handle.net/20.500.12539/1112 | pl_Pl |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12539/1112 | |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie | pl_PL |
| dc.subject | alkaloidy | pl_PL |
| dc.subject | barwinek różowy | pl_PL |
| dc.subject | Catharanthus roseus (L.) G. Don | pl_PL |
| dc.subject | rozmnażanie roślin | pl_PL |
| dc.subject | metale ciężkie | pl_PL |
| dc.subject | mikroelementy | pl_PL |
| dc.subject.other | Dyscyplina::Nauki rolnicze | pl_PL |
| dc.title | Ocena zawartości związków biologicznie czynnych w barwinku różowym (Catharanthus roseus (L.) G. Don) rozmnażanym generatywnie oraz w kulturach in vitro | pl_PL |
| dc.title.alternative | Evaluation of biologically active compounds content in Madagascar periwinkle (Catharanthus roseus (L.) G. Don) propagated generatively and in in vitro cultures | en |
| dc.type | Thesis | en |