Badania modelowe nad oceną możliwości prozapalnego wpływu zmiany składu diety i różnych sposobów jej uzupełniania wybranymi witaminami z grupy B

Goluch-Koniuszy, Zuzanna

Badania modelowe nad oceną możliwości prozapalnego wpływu zmiany składu diety i różnych sposobów jej uzupełniania wybranymi witaminami z grupy B

dc.contributor.author	Goluch-Koniuszy, Zuzanna
dc.contributor.organization	Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa	pl_PL
dc.date.accessioned	2022-10-17T08:34:58Z
dc.date.available	2022-10-17T08:34:58Z
dc.date.issued	2015
dc.description.abstract	Jednym z czynników wpływających na ryzyko rozwoju procesu zapalnego w ustroju jest stres oksydacyjny, generowany m.in. przez hiperglikemię spowodowaną nadmiernym spożyciem żywności przetworzonej i oczyszczonej zawierającej cukry proste. Obserwowany w społeczeństwie wzrost spożycia takiej żywności związany jest równocześnie z niewystarczającym spożyciem witamin z grupy B, biorących m.in. udział w metabolizmie tych składników diety. Celem pracy była ocena wpływu zmodyfikowania składu diety (polegającego na izokalorycznym zastąpieniu pełnych ziaren pszenicy i kukurydzy białą mąką typ 500 i sacharozą), oraz różnych sposobów uzupełniania tak zmienionej diety wybranymi witaminami, których została ona pozbawiona (B1, B2, B6, niacyna), na ryzyko powstawania miejscowych i ogólnych procesów zapalnych. Badania przeprowadzano na 40 samcach szczura rasy Wistar, które podzielono na cztery grupy i żywiono przez sześć tygodni doświadczenia paszami: pierwsza grupa paszą podstawową (PP), grupy: druga, trzecia i czwarta, paszą zmodyfikowaną (PZ), w której 83,5% pszenicy obecnej w PP zostało zastąpione mąką pszenną (typ 500), a 50% kukurydzy - sacharozą. Zwierzęta z pierwszej grupy (PP) i drugiej (PZ) otrzymywały do picia wodę. Zwierzęta z trzeciej grupy (PZ + suplementacja uzupełniająca SU) otrzymywały w roztworze wodnym ilości witamin: 0,94 mg B1, 0,48 mg B2, 0,5 mg B6, 1,9 mg niacyny, tak aby uzupełnić różnice powstałe po zamianie składników diety, co imitowało wzbogacanie żywności. Zwierzęta z czwartej grupy (PZ + suplementacja nadmiarowa SN) otrzymywały do picia następujące ilości witamin: 3,1 mg B1, 2,3 mg B2, 2,4 mg B6 oraz 6,65 mg niacyny. W ilościach tych uwzględniono zarówno różnice w zawartości witamin pomiędzy PP a PZ, jak i ilość 2-4-krotnie przekraczającą normy RDA dla ludzi w przeliczeniu na zapotrzebowanie dla szczura, co imitowało suplementowanie diety przez ludzi profilaktyczną dawką tych witamin zawartą w preparatach farmaceutycznych typu B-compositum lub B-complex. Sumarycznie podawana ilość witamin w tej grupie przekraczała 2-4-krotnie (w zależności od rodzaju witaminy: B1- 2,3 razy, B2-3,8 razy, B6-3,8 razy, niacyny- 2,5 razy) zalecane dzienne spożycie. Wykazano, że zmiana składu diety, polegająca na zamianie pełnych ziaren zbóż na mąkę pszenną i sacharozę, przy prawidłowej wielkości spożycia, nie wpływała istotnie na parametry będące wskaźnikami procesów prozapalnych. Uzupełnianie zmodyfikowanej diety syntetycznymi witaminami B1, B2, B6 i niacyną, w ilościach uzupełniających różnice powstałe po zamianie składników diety, stymulując wzrost liczby neutrofili, glikemię, powstawanie stresu oksydacyjnego i oksydację frakcji LDL-C oraz powodując zmiany w metabolizmie białkowym i lipidowym, było przyczyną przewlekłego procesu zapalnego manifestującego się w wątrobach badanych zwierząt naciekami zapalnymi i włóknieniem przechodzącym w marskość. Zastosowane uzupełnianie nadmiarowe diety ww. witaminami przyczyniło się do wystąpienia ostrego odczynu zapalnego u badanych zwierząt, co manifestowało się reakcją ostrej fazy mającej na celu przywrócenie homeostazy ustroju, jednak obserwowany istotny wzrost stężenia frakcji oxLDL-C mógł predestynować do powstawania w naczyniach zmian aterogennych. W świetle uzyskanych wyników i w kontekście rosnącego spożycia przez społeczeństwo żywności przetworzonej zasadne wydaje się zwrócenie uwagi na coraz częstsze jej wzbogacanie w witaminy, których w procesach technologicznych zostaje ona pozbawiona.	pl_PL
dc.identifier.citation	Goluch-Koniuszy, Z. (2015). Badania modelowe nad oceną możliwości prozapalnego wpływu zmiany składu diety i różnych sposobów jej uzupełniania wybranymi witaminami z grupy B. Szczecin, Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, 90 s. ISBN 978-83-7663-202-5 https://hdl.handle.net/20.500.12539/1529	pl_PL
dc.identifier.isbn	978-83-7663-202-5
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12539/1529
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego	pl_PL
dc.rights	Uznanie autorstwa 3.0 Polska	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/	*
dc.subject	szczury	pl_PL
dc.subject	witaminy B	pl_PL
dc.subject	zwierzęta laboratoryjne	pl_PL
dc.subject	żywność	pl_PL
dc.subject.other	Dyscyplina::Nauki rolnicze	pl_PL
dc.title	Badania modelowe nad oceną możliwości prozapalnego wpływu zmiany składu diety i różnych sposobów jej uzupełniania wybranymi witaminami z grupy B	pl_PL
dc.type	Praca habilitacyjna	pl_PL