Soil conditions and plant communities on the summit, the slope and the depression on the edge of west Oder
Ładowanie...
Pliki
Data
2016
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN czasopisma
Tytuł tomu
Wydawca
Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
Abstrakt
37 relevés were made in the area of West Oder western edge located between the
village of Moczyły and the hamlet of Kamionka. Geobotanical study was conducted in three
elements of the terrain. 17 relevés were made on flat tops of the edge with cereal cultivation,
11 on the southern and southeastern slope within long-term fallow, and 7 in the depression (with
triticale cultivation). 4 outcrops were made along the transect from which samples were taken in
order to determine basic soil parameters (grain size distribution, pH and CaCO3 content). Lathyro-
-Melandrietum noctiflori segetal community was distinguished on the summit and it was internally
diversified into the typical variant as well as Anthemis tinctoria and Melampyrum arvense. The
slopes are inhabited by floristically rich Convolvulo arvensis-Agropyretum repentis phytocoenoses. It
is characterised by species diversity resulting from the process of community transformation,
which occurs on the slope of the habitat during secondary succession. Poo-Tussilaginetum
farfarae phytocoenoses develop at the footslope (in the depression), which is characterised by
different ecological conditions compared to the slope and the summit. With the use of
phytoindicational properties of plant species and Ellenberg’s method the following mean values
were determined: thermal relations of the habitat (T), humidity (W), pH of the soil (R), content of
nitrogen (N) and biological activity of the soil (G). The warmest are the habitats on the slope
(T = 2.5) and on the summit (T = 2.3). In the depression, the habitats are very cold (T = 1.8). The
driest soils are those of the summit and the slope (W = 3.5). In the depression the soils are
periodically wet (W = 2.4). The pH of the soil on the summit and the slope is alkaline (R = 4.2)
and in the depression it is neutral (R = 3.8). The content of N in the soil of the summit and the
slope is similar (N = 2.8–3.3), and slightly lower on the slope (N = 2.7) which is due to the loss of
humus caused by surface water erosion occurring on the slope of the hill. The results obtained
with this method are very close to the soil parameters obtained with analytical soil science methods.
Na obszarze zachodniej krawędzi Odry Zachodniej, położonym między wsią Moczyły a przysiółkiem Kamionka, wykonano 37 zdjęć fitosocjologicznych. Badania geobotaniczne przeprowadzono w trzech elementach rzeźby terenu. Na płaskich wierzchowinach krawędzi w uprawie zbóż wykonano 17 zdjęć fitosocjologicznych, na zboczu o wystawach S i SE – w obrębie wieloletniego odłogu – 11, a w obniżeniu (w uprawie pszenżyta) – 7. Wzdłuż transektu wykonano 4 odkrywki; pobrano z nich próbki do oznaczenia podstawowych parametrów glebowych (składu granulometrycznego, pH i zawartości CaCO3). Na wierzchowinie wyróżniono segetalny zespół Lathyro-Melandrietum noctiflori, wewnętrznie zróżnicowany na wariant typowy oraz z Anthemis tinctoria i Melampyrum arvense. Zbocze zasiedlają bardzo bogate florystycznie fitocenozy Convolvulo arvensis-Agropyretum repentis. Charakteryzuje się ono różnorodnością gatunkową wynikającą z procesu transformacji zbiorowiska, jaki zachodzi na zboczu siedliska w trakcie sukcesji wtórnej. U podnóża zbocza (w obniżeniu) charakteryzującego się odmiennymi warunkami ekologicznymi, w porównaniu ze zboczem i z wierzchowiną, wykształcają się fitocenozy Poo-Tussilaginetum farfarae. Wykorzystując właściwości fitoindykacyjne gatunków roślin i metodą Ellenberga, określono średnie wartości liczb stosunków termicznych siedliska (T), wilgotnościowych (W), odczynu gleby (R), ich zasobności w azot (N) i aktywności biologicznej gleby (G). Najcieplejsze są siedliska zbocza (T = 2,5) oraz wierzchowiny (T = 2,3), a bardzo chłodne – w obniżeniu (T = 1,8). Najsuchsze są gleby wierzchowiny i zbocza (W = 3,5), okresowo mokre (W = 2,4) w obniżeniu. Odczyn gleby na wierzchowinie i zboczu jest zasadowy (R = 4,2), w obniżeniu – obojętny (R = 3,8). Zawartość N w glebie na wierzchowinie i zboczu jest zbliżona (N = 2,8–3,3), nieco mniejsza na zboczu (N = 2,7), co wynika z ubytku próchnicy spowodowanego przez powierzchniową erozję wodną zachodzącą na stoku zbocza. Tą metodą uzyskane wyniki są bardzo zbliżone do wartości parametrów glebowych uzyskanych analitycznymi metodami gleboznawczymi.
Na obszarze zachodniej krawędzi Odry Zachodniej, położonym między wsią Moczyły a przysiółkiem Kamionka, wykonano 37 zdjęć fitosocjologicznych. Badania geobotaniczne przeprowadzono w trzech elementach rzeźby terenu. Na płaskich wierzchowinach krawędzi w uprawie zbóż wykonano 17 zdjęć fitosocjologicznych, na zboczu o wystawach S i SE – w obrębie wieloletniego odłogu – 11, a w obniżeniu (w uprawie pszenżyta) – 7. Wzdłuż transektu wykonano 4 odkrywki; pobrano z nich próbki do oznaczenia podstawowych parametrów glebowych (składu granulometrycznego, pH i zawartości CaCO3). Na wierzchowinie wyróżniono segetalny zespół Lathyro-Melandrietum noctiflori, wewnętrznie zróżnicowany na wariant typowy oraz z Anthemis tinctoria i Melampyrum arvense. Zbocze zasiedlają bardzo bogate florystycznie fitocenozy Convolvulo arvensis-Agropyretum repentis. Charakteryzuje się ono różnorodnością gatunkową wynikającą z procesu transformacji zbiorowiska, jaki zachodzi na zboczu siedliska w trakcie sukcesji wtórnej. U podnóża zbocza (w obniżeniu) charakteryzującego się odmiennymi warunkami ekologicznymi, w porównaniu ze zboczem i z wierzchowiną, wykształcają się fitocenozy Poo-Tussilaginetum farfarae. Wykorzystując właściwości fitoindykacyjne gatunków roślin i metodą Ellenberga, określono średnie wartości liczb stosunków termicznych siedliska (T), wilgotnościowych (W), odczynu gleby (R), ich zasobności w azot (N) i aktywności biologicznej gleby (G). Najcieplejsze są siedliska zbocza (T = 2,5) oraz wierzchowiny (T = 2,3), a bardzo chłodne – w obniżeniu (T = 1,8). Najsuchsze są gleby wierzchowiny i zbocza (W = 3,5), okresowo mokre (W = 2,4) w obniżeniu. Odczyn gleby na wierzchowinie i zboczu jest zasadowy (R = 4,2), w obniżeniu – obojętny (R = 3,8). Zawartość N w glebie na wierzchowinie i zboczu jest zbliżona (N = 2,8–3,3), nieco mniejsza na zboczu (N = 2,7), co wynika z ubytku próchnicy spowodowanego przez powierzchniową erozję wodną zachodzącą na stoku zbocza. Tą metodą uzyskane wyniki są bardzo zbliżone do wartości parametrów glebowych uzyskanych analitycznymi metodami gleboznawczymi.
Opis
Słowa kluczowe
Convolvulo arvensis-Agropyretum repentis, phytoindication habitats, Lathyro-Melandrietum noctiflori, Ellenberg’s method, xerothermic grasslands, western Odra, Poland, Poo- -Tussilaginetum farfarae, phytosociological stability, similarity coefficient, cover coefficient, Convolvulo arvensis-Agropyretum repentis, fitoindykacja siedlisk, Lathyro- -Melandrietum noctiflori, metoda Ellenberga, murawy kserotermiczne, Odra zachodnia, Polska, Poo-Tussilaginetum farfarae, stałość fitosocjologiczna, współczynnik podobieństwa, współczynnik pokrycia
Cytowanie
Kutyna I., Malinowska K., Malinowski R. (2016). Soil conditions and plant communities on the summit, the slope and the depression on the edge of west Oder. Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric., Aliment., Pisc., Zootech., 328(39)3, 123–158. doi 10.21005/AAPZ2016.39.3.12