Zmienność genetyczna wybranych populacji Certy Vimba Vimba (L.) na podstawie analizy molekularnej genu cytochromu B w aspekcie ochrony gatunku
Ładowanie...
Data
2010
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN czasopisma
Tytuł tomu
Wydawca
Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
Abstrakt
Prowadzenie badań nad czystością gatunkową jest fundamentalnym elementem ochrony przyrody, o czym mówi Konwencja o różnorodności biologicznej. Wobec konieczności realizowania nałożonych na Polskę obowiązków, istnieje potrzeba prowadzenia badań umożliwiających genetyczną charakterystykę poszczególnych gatunków roślin i zwierząt, w szczególności gatunków zagrożonych. Do takich gatunków należy certa, która została wprowadzona do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt – tom I Kręgowce oraz na tzw. Czerwoną listę zwierząt ginących i zagrożonych. Oznacza to, że należy wprowadzać aktywne formy jej ochrony i wzmacniać jej populacje. Realizacja takiego zadania jest możliwa tylko w przypadku, gdy gatunek jest scharakteryzowany zarówno pod kątem biometryczno- morfologicznym, jak i genetycznym. Ze względu na niedostateczne informacje na temat certy bytującej w wodach Europy, w ramach niniejszej pracy określono i scharakteryzowano haplotypy wybranych jej populacji poprzez analizę restrykcyjną, oszacowano dywergencję pomiędzy poszczególnymi populacjami na podstawie analizy sekwencji fragmentu genu cytochromu b, wskazano fragmenty genu cytochromu b przydatnego w konstrukcji primerów do rozróżniania poszczególnych populacji certy, ustalono poziom różnorodności biologicznej badanych populacji certy w kontekście ich przydatności do utworzenia stada tarłowego i wykorzystania jako żywego banku genów oraz wskazano populacje z terenu objętego badaniami, które mogłyby stanowić potencjalne źródła pozyskiwania tarlaków do utworzenia stabilnego genetycznie stada tarłowego. Łącznie do analizy genetycznej wykorzystano DNA wyizolowane ze 137 osobników Vimba vimba pochodzących z 16 miejsc odłowu, zlokalizowanych w 8 krajach europejskich. Jako narzędzie badawcze wykorzystano analizę restrykcyjną oraz sekwencjonowanie pozyskanych wzorów restrykcyjnych. Umożliwiło to wyłonienie 5 haplotypów w grupie 15 analizowanych populacji. Ze względu na ujemną wartość w teście Tajima stwierdzono, że zbadane polskie populacje certy są w regresie genetycznym. Prawdopodobnie dlatego dotychczas prowadzone zarybienia oparte o „stada lokalne” są mało skuteczne. Mając na uwadze poziom zróżnicowania cert z rzek Kolpy i Dunaju oraz jeziora Traunsee proponuje się przeprowadzenie próby skrzyżowania ww.
populacji z polskimi (certą notecką i „pozostałą” reprezentującą haplotyp pierwszy), celem pozyskania stabilnego genetycznie materiału zarybieniowego. Pozyskane w ten sposób stabilne stado tarłowe może stanowić alternatywę do prac związanych z aktywną ochroną gatunku Vimba vimba, a nie jak dotychczas jego lokalnych populacji.
Opis
Słowa kluczowe
certa, genetyka, ryby, Vimba Vimba (L)
Cytowanie
Kempter J. (2010).
Zmienność genetyczna wybranych populacji Certy Vimba Vimba (L.) na podstawie analizy molekularnej genu cytochromu B w aspekcie ochrony gatunku. Szczecin, Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, 70 s. ISBN 978-83-7663-070-0 https://hdl.handle.net/20.500.12539/1530