1962, Nr 7
Stały URI dla kolekcji
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Open Access Chemiczna charakterystyka substancji organicznych gleb torfowych wytworzonych z torfów niskich(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Kozakiewicz, Aleksander; Szkoła Główna Gospodarstwa WIejskiego w Warszawie. Katedra GleboznawstwaDas Referat umfasste die Versuchsergebnisse einiger paar Zehner Torfboden proben aus den Flachmooren stammend. Die Torfbodenproben wurden aus 3 bzw. 5 morphologisch sich unterscheidenden Schichten (Rasenniveau, Unterrasenniveau, Durchgangsniveau, Untergrundwasserniveau) entnommen. In jeder Probe wurden Bitumine, Humussäuren, Fulvosäuren, hydrolysenartige Verbindungen in normalen H2SO4 (Hemizellulose), hydrolysenartige Verbindungen in 8O°/o H2SO4 (Zellulose) sowie das unlösliche und unhydrolysische Überbleibsel festgestellt. In jeder so ausgeschiedenen Fraktionen bestimmte man den allgemeinen Inhalt von Kohlen sowie Stickstoff, was die Bestimmung des Verhältnisses C : in diesen Fraktionen erlaubte. Die Versuchsergebnisse weisen auf grosse Unterschiede der organischen Substanz in den einzelnen Torfbodenniveaus hin. Und so z. B. vermindert sich in der Pflugschicht grundsätzlich der Inhalt von Bituminen, Zucker, nhydrolysichem Überbleibsel, dagegen wächst deutlich der Inhalt von Fulvosäuren. Diese Untersuchungen sind u. a. eine Erklärungsprobe für die in der organischen Flachmoormasse vorkommenden Änderungen als Ergebnis der der Moorabwässerung sowie der landwirtschaftlichen Nutzung dieser Böden.Pozycja Open Access Die Zersetzung und Humifizierung von mit C14 Markierten Strohs im Boden(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Szolnoki, J.; Vàgō, É. T.; Gruppe für Bodenbiologie im Forschungsinstitut für Bodenkunde und Agrochemie der Ung. Akademie der Wissenschaften in Budapest; Gruppe für Bodenbiologie im Forschungsinstitut für Bodenkunde und Agrochemie der Ung. Akademie der Wissenschaften in BudapestAutorzy naznaczyli jęczmień ozimy izotopem C14. W doświadczeniach mieszano słomę z glebą piaszczystą, również gliniastą i pozostawiono w temperaturze 28° C przez 45 dni. Następnie mierzono radioaktywność utworzonego C14O2 rozpuszczalnych w ługu związków próchnicznych. Słoma zmieszana z glebą nie rozłożyła się całkowicie do CO2, tylko 82—86% C14 uwolniło się w postaci dwutlenku węgla. W rozpuszczalnych w ługu substancjach próchnicznych stwierdzono w glebie piaszczystej około 6%, w glebie zaś gliniastej powyżej 10% całkowitej ilości wprowadzonej substancji promieniotwórczej. Stosunek aktywności C14O., i substancji próchnicznych był, biorąc pod uwagę substancje próchniczne, korzystniejszy w glebie gliniastej.Pozycja Open Access Charakterystyka spektrofotometryczna związków próchnicznych w wyciągach alkalicznych z różnych nawozów organicznych i gleby nawożonej tymi nawozami : obornik, kompost ze śmieci miejskich, kompost torfowy(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Andrzejewski, Marceli; Wyższa Szkoła Rolnicza w Poznaniu. Katedra Chemii RolnejIn einem im Jahre 1956 angelegten Feldexperiment wurde der Boden mit Stallmist, Stadtmüllkompost und Torfkompost gedüngt. Untersucht wurde der Einfluss dieser Düngemittel auf den Gehalt an allgemeiner Kohle und auf den Gehalt an Kohle in alkalischen Extrakten. Bodenproben zur Analyse wurden imFrühling 1957, 1958 u. 1959 entnommen. Manche von diesen Düngekombinationen wurden in Gefässexperimenten wiederholt. Die alkalischen Extrakte aus Boden und Dünger wurden nach Tjurin (2 Fraktionen)ausgeführt. Zusätzlich wurden sie einer spectrophotometrischen Analyse im Bereich des sichtbaren Lichts (400-800 mrk) unterzogen. Kurven der Lichtabsorption wurden für jede der 16 Kombinationen bestimmt (Qualitätsana lyse), Färbungskoeffizienten (Q 4/6) wurden berechnet sowie der Extinktwert bei Welle 475 m bezeichnet (Qualitätsangabe der Humusverbindungen in Relativzahlen). Es wurden auch Versuche unternommen die Humusverbindungen im ultra violetten Licht im Bereich von 207 bis 350 mrk qualitativ zu bestimmen. Die erhaltenen Resultate werden mit dem Ertrag der Pflanzen verglichen.Pozycja Open Access Chemische Untersuchungen an Humusstoffen und deren Modellsubstanzen(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Flaig, Wolfgang; Forschungsanstalt für Landwirtschaft in BranschweigOmówiono dotychczasowe badania nad chemizmem związków próchnicznych i przytoczono wyniki własnych badań w tej dziedzinie. W badaniach tych uwzględniono materiał wyjściowy i warunki reakcji, jakie mogą zaistnieć w glebie. Za jeden z najważniejszych materiałów wyjściowych przy tworzeniu się naturalnych kwasów próchnicznych uważa się występującą w roślinie ligninę. Jej różne przemiany przebadano na prostych substancjach modelowych. Przez chemiczne lub enzymatyczne utlenienie otrzymano otrzymano produkty, które wykazywały podobieństwo do naturalnych kwasów próchnicznych nie tylko we właściwościach fizycznych, lecz także i chemicznych. Badania te są ważne dla rozwiązywania problemu wpływu substancji próchnicznych na wzrost roślin.Pozycja Open Access Próba wyjaśnienia zjawisk związanych z gorącą fermentacją obornika według Krantza : II studia mikrobiologiczne : wstępne badania nad wpływem związków próchnicznych na procesy mikrobiologiczne przy rozkładzie masy organicznej(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Wroński, Edmund; Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie. Katedra Mikrobiologii RolnejIn den Versuchen wurde die Empfindlichkeit der Bakterien, Strahlenpilze und anderer Pilze auf verschiedene Humuskonzentrationen und der Einfluss dieser Konzentrationen auf die thermischen Effekte der Zersetzung untersucht. Arbeitsmethode: Als Versuchsmaterial wurde Roggenhäksel mit Beigabe von 0,5% N-NO., verwendet. Die Versuche wurden in Thermosflaschen geführt, wobei folgende Humusverdichtung: 10-1; 10-2; 10-3; 10-«; 10-5; 10-6 und ein Kontroll versuch angewandt wurde. Die Umgebungstemperatur 28°C. Die Ergebnisse zeigen, dass die Humuskonzentration 10-1 und 10-2 hemmend auf die Entwick lung der Strahlenpilze und Bakterien wirkt. Konzentration 10-3; j.o-6 zeigt keine grössere Wirkung auf die Bakterien und Strahlenpilze. Konzentration 10 wirkt stimulierend auf Bakterien und Strahlenpilze. Alle Konzentrationen wirken stimulierend auf Pilze, am besten wirkt 10-5. Bei Konzentrationen, die stimulierend auf Bakterien und Strahlentiere wir ken, trat eine Temperaturherabsetzung bei der Zersetzung im Vergleich zu dem Kontrollversuch.Pozycja Open Access Próba wyjaśnienia zjawisk związanych z gorącą fermentacją obornika według Krantza : I studia biochemiczne(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Sławiński, Janusz; Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie. Katedra Chemii RolnejZiel dieser Arbeit war die Untersuchung des Einflusses von in Wasser lös lichen Humusverbindungen auf die Zersetzungsprozesse der organischen Masse sowie die genauere Untersuchung der Erscheinung, welche auf der durch den Einfluss der Humusverbindungen hervorgerufenen Herabsetzung der thermischen Zersetzungseffekte bei gleichzeitiger Steigerung der quantitativenMikroflora beruht. In den Versuchen, nach der Thermos-Methodegeführt, wurde die Dyna mik der Atmungsfaktore in Kontrollkombinationen sowie mit Beigabe von Hu mus auf Grund verschiedener Aerationsstufen bezeichnet. Die Ergebnisse zeigen, dass das Ausscheiden von Kohlenstoff bei beschränk ten Luftzufuhrbedingungen durch den Humus gehemmt wird, was zur Herab setzung der thermischen Effekte führt, dagegen bei starken Luftzufuhrbedin gungen etwas stimulierend wirkt, was zusammen mit anderen Fermentationspro zessen eine Temperatursteigerung der Zersetzung hervorruft. Unter dem Einfluss der Humusverbindungen ist der Sauerstoff stark absorbiert und wird in die organische Masse eingebaut.Pozycja Open Access Rola związków próchnicznych w odżywianiu się roślin wyższych na tle profilu bielicowego(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Wenglikowska, Elżbieta; Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie. Katedra Chemii RolnejMonolit-Gefässversuche an Monoliten aus drei Schichten von Podsolprofil wurden durchgeführt. Angewandt wurde Stickstoffdünger in oxydierten und re duzierten Formen bei paralleler Anwendung einer Serie mit in Wasser löslichen Humusverbindungen und einer zweiten Serie ohne Humusverbindungen. Die Re sultate dieses Experimentes zeigen, dass die Wirkung der im Wasser löslichen Hu musverbindungen auf der chemisch reduzierenden Wirkung der Humusverbin dungen im Bodenprofil und auf der Belieferung der Pflanzenwurzeln mit dem auf diese Weise gewonnenen Sauerstoff beruht.Pozycja Open Access Stosunek wody do powietrza jako czynnik decydujący o wartości produkcyjnej obornika(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Niklewski, Marian; Makarewicz, Sergiusz; Instytut Melioracji i Użytków Zielonych (IMUZ) w Elblągu. Pracownia Nawozów; Instytut Melioracji i Użytków Zielonych (IMUZ) w Elblągu. Pracownia NawozówUnter dem Einfluss von Sauerstoffzugang während der Zersetzung der orga nischen Masse entstehen im Wasser lösliche Humusverbindungen, die bei Sauer stoffmangel im Boden den Atmungsprozess der Pflanzenwurzeln leistungsfähiger machen. Untersuchungen haben ergeben, dass die wasserlöslichen Humusverbin dungen im Podsolprofil reduzierend wirken und den auf diese Weise gewonnenen Sauerstoff lebenden Organismen liefern. Der Reduzierungsprozess hat chemischen Charakter, der Oxydationsprozess einen biologischen. Es gibt grundsätzlich drei Bedingungen, die die Wirkung der Humusverbindungen auf die Pflanzenentwick lung bedingen: Podsolboden, hohe Temperatur, die entscheidend für den Vorrang des Atmungsprozess über den der Photosynthese ist (mehr als 15° C), sowie Wasserüberschuss im Boden. Das beigefügte Zahlenmaterial soll zur Dokumentie rung dieses Problems dienen.Pozycja Open Access Verwendun von Substraten aus Torf und Mineralünger zur Gemüsejungpflanzenzucht(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Baumann, E.; Institut für Gemüsebau der Humboldt-Universität zu Berlin Grossbeeren bei BerlinDla uproszczenia i potanienia uprawy roślin warzywnych używa się substratów z torfu wysokiego i z nawozów mineralnych z dodatkiem wapna. Przy uprawach na torfie wzmaga się rozwój roślin i wykształcenie korzeni. U niektórych roślin (kalafiory, sałata główkowa) dużą rolę odgrywa nawożenie molibdenem. Substraty można robić bezpośrednio w gospodarstwie i sto sować je natychmiast bez składowania. Z punktu widzenia gospodarczego sub straty torfowe stawia się wyżej aniżeli zwykłe komposty. Przy uprawie na substratach torfowych stosuje się nawodnienie przez opryskiwanie, co jest mniej pracochłonne niż inne metody nawodnienia.Pozycja Open Access Użyteczność pokarmowa związków huminowych w świetle badań chemicznych(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Trojanowski, Jerzy; Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Katedra Fizjologii RoślinNach Scheffer verstehen wir unter „beständigen” Huminverbindungen stabile Polymerisations und Kondensationsprodukte, die auf dem Wege der nochmaligen Synthese aus Produkten der Autolyse und Zersetzung der Pflanzen u. Tierreste entstanden sind. Dies ist der sogenannte „beständige” Humus, der eine sehr grosse Widerstandsfähikeit den von Mikroorganismen erzeugten Enzymen ge genüber zeigt. Untersuchungen über die Ausnutzungsmöglichkeiten der Humin verbindungen als Quellen von Kohlenstoff und Stickstoff ergeben auseinder laufende Ergebnisse. Bei Anwendung von verbesserten Extraktions- und Reinigungsmethoden sowie Anwendung von Modell-Verbindungen und Isotopen-Technik könnte man diesen Untersuchungen Aussichten versprechen.Pozycja Open Access Pośredni i bezpośredni wpływ związków próchnicznych na organizm rośliny wyższej(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Gumiński, Stanisław; Gumińska, Zofia; Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Bieruta. Katedra Fizjologii Roślin; Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Bieruta. Katedra Fizjologii RoślinUntersucht wurde der Einfluss des Natriumsalzes der Humussäuren auf die Wurzelatmung; dabei wurden Atmungsinhibitore angewandt. Gleichzeitig wurde der Einfluss der Sauerstoffkonzentration im Nährstoff auf die Wurzelatmung stu diert; hierbei wurden die Änderungen im Redox-Potential des Nährstoffs durch Wurzelausscheidungen als auch durch Abwitterung bestimmt. Im Zusammenhang damit wurden auch die Adsorbierbarkeitsmöglichkeiten dieser Ausscheidungen durch Natriumsalz der Humussäuren sowie die chemischen Reaktionen zwischen Humussäuren und Wurzelausscheidungen untersucht. Gegenstand der Untersuchungen war ausserdem auch der Einfluss von Hu mussäure auf Mikroorganisme, die sich im Nährstoff, in welchem die Wurzeln wuchsen, entwickeln.Pozycja Open Access Podstawy rejonizacji gospodarki nawozami organicznymi w Polsce(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Niklewski, Marian; Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie. Katedra Chemii RolnejНаправления при хозяйничании органическими удобрениями, принимая во внимание методы хранения и применения, следует скоординировать с ролью органической массы, решающей в процессе образования этих почв. В условиях дюнных песков вместо несуществующего иллювияльного слоя, следует ввести органический материал по замыслу Эгерщеги для задержки сточной воды. Применительно в условиях подзола, при избыточном количестве осадков, следует продолжать процесс подзолообразования при помощи растворимых перегнойных соединений органических уробрений. Этот подзолообразовательный процесс играет важную роль не только при почвообразовании, но и при регулировании кислородных условий и при процессах питания растений. В условиях сухих подзолов и бурих почв следует в первой очереди стараться при помощи плодосмена урегулировать водный режим в профиле, а лишь потом увеличить интенсивность органического удобрения.Pozycja Open Access Wartość nawozowa torfu surowego (Huminal i Nettolin) oraz różnych kompostów torfowych w uprawie roślin warzywnych(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Chroboczek, E.; Fajkowska, H.; Karwowska, T.; Instytut Ogrodnictwa Skierniewice; Instytut Ogrodnictwa Skierniewice; Instytut Ogrodnictwa SkierniewiceСравнение органических удобрений (Huminal и Hettolin) с удобрением из торфа-сырца и окисленным торфом не показало резкого перевеса дорогих искуственных удобрений по сравнению с торфом. На следующем этапе, исследовано значение торфа сырца и активизированного торфа при разных способах компостирования (с навозом, с сорняками, с навозной жижей и т.д.). Торфяные компосты проявляли разную эффективность, намного превышающую некомпостированный торф, все же самые лучшие компосты не могли сравниться с навозом.Pozycja Open Access Wstępne badania mikrobiologiczne nad kompostami pochodzącymi z torfu z różnych warstw złoża "Leśnice"(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Maciejewska, Zdzisława; Pracownia Nawozów — TOBT IMUZ ElblągПроведенные микробиологические исследования компостов, происходящих из верхнего и нижних слоев торфяной залежи Лешнице показали, что нижние слои имеют, в противоположность к верхнему, ядовитые свойства также и для микроорганизмов. Почти не найдено бактерий в компостах из торфа, происходящего из нижних слоев залежи. Вместе этого оказалось, что такие приемы, как парирование или известкование увеличили в незначительной мере количество бактерий. Эти компосты позднее использовались в вазоновом опыте X. Зимонтом.Pozycja Open Access Wyniki 37-letnich doświadczeń nad reakcją szeregu roslin warzywnych na nawożenie obornikiem w porównaniu z nawozami mineralnymi w płodozmianie i kulturach stałych oraz nad wpływem badanych czynników na fizykochemiczne zmiany gleby(1962) Chroboczek, E; Hurich, J; Wartak, D; Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Skierniewicach. Katedra i Zakład WarzywnictwaStosowanie obornika w uprawie roślin warzywnych stanowi coraz większy problem z uwagi na wciąż rosnący niedobór tego nawozu w kraju. Badania nad tym zagadnieniem zapoczątkowane w 1922 r. przez Kotowskiego, prowadzone są nadal w Zakładzie Warzywnictwa w Skierniewicach. Mają one na celu wyjaśnienie dwóch zasadniczych dla warzywnictwa problemów, a mianowicie: 1) które rośliny warzywne wymagają nawożenia obornikiem, które zaś można uprawiać na nawozach wyłącznie mineralnych, oraz 2) jak poszczególne rośliny reagują na uprawę bez płodozmianu (w kulturach stałych rokrocznie po sobie), w porównaniu z uprawą w 3-letnim płodozmianie. Dla większej wyrazistości wyników stosowano nawożenie wyłącznie organiczne lub wyłącznie mineralne. Doświadczenie obejmuje cztery kombinacje w czterech powtórzeniach, a mianowicie: 1) stałe obornikowe (SO) - o corocznym nawożeniu obornikiem i warzywach uprawianych w kulturach stałych; 2) stałe mineralne (SM) - o nawożeniu tylko mineralnym i warzywach uprawianych w kulturach stałych; 3) płodozmian obornikowy (PO) — o nawożeniu obornikiem co trzy lata i warzywach uprawianych w płodozmianie; 4) płodozmian mineralny (PM) - o nawożeniu tylko mineralnym i warzywach uprawianych w płodozmianie W obrębie każdej kombinacji jest uprawianych sześć roślin jako dwie 3-letnie rotacje, które co pewien czas ulegają zmianie. Doświadczenie założono na glebie piaszczysto-gliniastej (podłoże glina), słabo próchnicznej, w razie dużych opadów — mimo drenowania — nadmiernie wilgotnej; pH około 5,0. Dawki nawozowe 1. Obornik a) dla SO — 600 q/ha pod roślinę 1. pola 400 q/ha pod roślinę 2. pola 200 q/ha pod roślinę 3. pola (rośliny 2. i 3. pola nie otrzymują obornika) b) dla PO — 600 q/ha pod roślinę 1. pola stosowany corocznie Nawozy mineralne (w czystym składniku) (rośliny 2. i 3. pola nie otrzymują obornika) dawki dla SM i PM: N K2O P2O5 pod roślinę 1. pola 0,72 1,30 0,66 q/ha pod roślinę 2. pola 0,48 0,87 0,44 >> pod roślinę 3. pola 0,24 0,43 0,22 9fPozycja Open Access Przydatność torfu do produkcji kompostów z warstwy wierzchniej i dolnej czterech złóż torfowych(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Zimont, Hipolit; Pracownia Nawozów — TOBT IMUZ ElblągБыли взяты пробы торфа из верхнего слоя и из глубины НО—ИЗО см из двух низинных, одного переходного и одного верхового торфяника. Из этого сырья, в соединении с навозом, заложены компосты, в которых соотношение навоза к торфу было разное. Эти компосты разлагались в течение 6 недель при температуре 30°С в трёх вариантах: 1. без добавок 2. применяя известь 3. применяя перегревание паром. После этого на подзолистой почве заложен вегетационный опыт, чтобы определить производственное значение компостов.Pozycja Open Access Badania wazonowe i polowe nad wartością awozową parowanych torfów w uprawie roślin warzywnych i rolniczych (Streszczenie)(Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie, 1962) Chroboczek, E.; Maksimow, A.; Instytut Ogrodnictwa Skierniewice; Instytut Ogrodnictwa SkierniewiceАвторы поставили в течение трех лет (1955—1957) вазонные опыты с рядом сортов сельскохозяйственных и овощных растений (лен, ярая сурепа, овес, морковь, свекла, сельдерей, цветная капуста), а в 1958 г. полевые опыты на картофель и кормовую свеклу, применяя низинный торф сырец паренный (около 30 минут при Т 100°С). В вазонных опытах урожаи при паренном торфе были значительно выше, чем на непаренном. В полевых опытах торф паренный, своим удобрительным действием, почти равнялся с навозом.Pozycja Open Access Badania nad wartością nawozową obornika przechowywanego z dodatkiem gliny(1962) Mazur, Teofil; Wyższa Szkoła Rolnicza w Olsztynie. Katedra Chemii RolnejUntersuchungen über die Aufbewahrung von Stallmist mit Tonzugabe wurden in den Jahren 1955—1959 durchgeführt. Im Herbst eines jeden dieser Jahre wurden Haufen mit folgenden Zugaben von trockener Tonmasse zum frischen Stallmist aufgeschüttet: Stallmist ohne Ton, Stallmist mit 10% Ton, Stallmist mit 20% Ton, Stallmist mit 30% Ton. Im Frühling wurde der Dünger auf das Feld gefahren. Der Feldversuch wurde auf einem sehr leichten Boden durchgeführt. Verluste an organischer Substanz C, N und K2O wurden bestimmt. Zugabe von Ton wirkte sich vorteilhaft in Herabsetzung von Verlusten der obengenannten Bestandteile aus. Die Wirkung des mit Zugabe von Ton aufbewahrten Düngers war fast die gleiche wie die des gewöhnlichen Düngers.Pozycja Open Access Działanie mączek fosforytowych i superfosfatu przefermentowanych z obornikiem(1962) Panak, Henryk; Wyższa Szkoła Rolnicza w Olsztynie. Katedra Chemii RolnejIm Jahre 1958 wurden Labor-Gefässuntersuchungen über den Düngewert der mit Stallmist durchfermentierten einheimischen und afrikanischen Phosphoritmehle durchgeführt. Frischer Stallmist wurde mit Phosphorsäure in Form der genannten Phosphoritmehle und Superphosphates um 0,3, 0,6 und O,9t°/o P2O5 bereichert. Im Stalldung wurden die Verluste an organischen Substanzen und Stickstoff, sowie der Gehalt an der in 2% Zitronensäure löslichen Phosphorsäure bestimmt. Bei den Gefässversuchen wurde bei Senf eine höhere Verwertung der Phosphorsäure aus dem gemeinsam mit Stalldung verabreichten Phosphordung festgestellt.Pozycja Open Access Einfluss von Superphosphat und von Lignitpulver auf die Verluste an organischer Substanz und an Pflanzennährstoffen im Stallmist(1962) Sarkadi, John; Agrochemie Uńgarische Akademie der Wissenschaften in Budapest. Forschungsinstitut für BodenkundeW wyniku doświadczeń wazonowych i doświadczeń polowych przeprowadzonych na skalę gospodarczą stwierdzono, że przez dodatek 1—2% superfosfatu, lub 10—15% nie nadającego się na opał proszku lignitowego (miału z węgla brunatnego) straty substancji organicznych i azotu znacznie się zmniejszyły (20—80%). Nie stwierdzono zwiększenia się sorpcji biologicznej azotu wskutek dodawania superfosfatu. Przypuszczalnie zmniejszenie się strat azotu spowodowane było związaniem amoniaku przez kwaśno reagujący superfosfat i proszek lignitowy. Fosforan dwuwapniowy i fosforany kopalne bardzo nieznacznie lub w ogóle nie wpłynęły na zmniejszenie się strat azotu.